Oude Bomen
vanuit Zutphen bekeken
Tsjechie Oude Bomen
vanuit Zutphen bekeken
Old trees in the Netherlands and Europe
Oude bomen in Tsjechie
Tsjechie heeft nog een flink
aantal oude bomen. Net als in Duitsland zijn er in de oude dorpen
talloze oude Linden te vinden. Daaronder zijn vele enorm dikke en
blijkbaar oeroude exemplaren. De Tsjechen beschermen hun oude
bomen goed: ze zijn al in de communistische tijd tot monument
verklaard, er staat meestal een bordje bij en vaak heeft men een
hekje om de boom geplaatst of andere beschermingsmaatregelen
toegepast, zoals een afdakje tegen inregenen van holle
exemplaren.
Zie voor al deze bomen ook het boek 'Monumentale
bomen in Europa' van Jeroen Pater, met wie ik deze bomen in november 1999
heb bezocht.
Linde of geiteschuur ?
Op een zeer koude novemberdag in 1999 bezocht ik met Jeroen Pater deze oude linde, geheten linde van Vejdov en de dikste boom van Tsjechie. Hij staat naast een boerderij bij het dorpje Pastviny in het noordoosten van Tsjechie. Het is een wonderlijke boom: een enorm dikke, holle stam die op 1,5 - 2,5 meter hoogte overgaat in een aantal takken. Om de boom te beschermen tegen weer en wind heeft men over de open holte een dak gebouwd, zodat er een schuurtje is ontstaan, te meer daar een van de zijden van de stam een deurtje bevat. Het lijkt een knotlinde maar een andere optie is dat de kroon ooit door een storm is vernield, waarna de stam weer is uitgelopen met nieuwe takken. De stam is dicht boven de grond het smalst, maar nog altijd 12,3 meter in omtrek. De boom schijnt de afgelopen eeuw snel in omvang te zijn toegenomen en is misschien niet ouder dan 400 jaar.
De linde van Teleci
De meeste oude lindes van Midden-Europa
staan in dorpen, op een dorpsplein, op een kerkhof of, zoals
hier, op een boerenerf in een dorp in Tsjechie. De linde in het dorp Teleci heet
wel de 'Lipa Lukásova', de 'Zingende Linde', omdat een vroegere boer in de
holle stam verboden psalmen zong.
Van de echt oude
lindes in Europa is dit één van de weinige die nog een,
weliswaar holle, maar toch vrij gave doorlopende stam en de
oorspronkelijke kroon bezitten. Bij de meeste lindes waait op den
duur de kroon kapot en vaak scheurt dan een deel van de stam af,
zonder dat de boom sterft. Deze linde heeft zijn stam en
oorspronkelijke vorm nog behouden.
De enorme, holle stam heeft een omtrek van 11,4 meter. Hoe oud de boom is, weten we niet, maar een schatting van 600-700 jaar lijkt reëel, zeker daar bekend is dat de boom in 1899 een omtrek had van 9,62 meter en toen geschat werd op 500 tot 600 jaar.
De Linde van Sudslavice
Zuidelijk in Tsjechie, aan de noordrand van het Boheemse woud, staat, in het dorpje Sudslavice bij een oude waterradmolen aan het riviertje Volynka, een derde reusachtige Linde, hier in zomer 2002 door Astrid Werdmuller en Frank Planting vereeuwigd. Met zijn omtrek van van 11,5 m is hij van vergelijkbare leeftijd en afmeting als de twee soortgenoten. De kroon is hoog en fors maar is in het verleden al eens vernield geweest. De kroonaanzet wordt met ijzeren banden behoud voor uitscheuren.
Volgens locale informatie is de Linde van
Sudslavice ongeveer 600 jaar oud, een volgens mij zeer reëele
schatting.
Sudslavice ligt 5 km ten noorden van het stadje Vimperk, dat een
uitvalsbasis vormt voor een bezoek aan het prachtige Nationale
Park Sumava - het Boheemse Woud, een
middelgebergte op
de grens met Duitsland met uitgestrekte bossen
en hoogvenen en enkele oerwoudrestanten.
Een kabouterboom
In Tsjechie zijn nog enkele kabouters te
vinden ! Hun woning is beslist indrukwekkend: een eik van 10
meter omvang. Hij is te vinden in Namest nad Oslavou, een plaats ongeveer 30 km
ten westen van Brno. Het is tegenwoordig de dikste eik van Tsjechië en heet
Zizka's eik. Het huisje is gebouwd ter bescherming van de holle eik tegen
weer en wind: waar nu de kabouterwoning zit, was vroeger één of meer grote
takken aan de stam verankerd.
Tot 1973 heeft er in Tsjechië, in het hertenpark van Zehusice een eik gestaan
met een omtrek van 12,36 meter. In de kroon was een podium voor muzikanten
gebouwd: de ongetwijfeld holle eik bezweek in 1973 onder het gewicht
hiervan.
Inhoudsopgave van deze website met links naar vele andere pagina's op deze website
Links naar andere websites over bomen en Literatuur over bomen.
Deze website is gemaakt door Jeroen Philippona, met dank aan Jeroen Pater.
U kunt mij e-mailen op jphilippona@hetnet.nl
